Wat mag het thema kosten?
Bedragen x € 1.000 | Rekening | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | 0 | 0 | 0 | 6.087 | 14.200 | 20.982 | |
Baten | -217.177 | -229.303 | -234.942 | -228.803 | -235.919 | -242.896 | |
Mutaties reserves | 0 | -322 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totaal thema | -217.177 | -229.625 | -234.942 | -222.716 | -221.718 | -221.914 |
De voor 2026 en verder opgenomen lasten betreffen de loon- en prijscompensatie voor de begrotingen 2026 en verder. De Algemene uitkering wordt begroot in lopende prijzen (inclusief loon- en prijscompensatie voor in dit geval 2025 t/m 2028). Dat betekent dat de loon- en prijscompensatie voor de komende begrotingen (in dit geval 2026 en verder) dan ook apart gezet moeten worden tot het moment dat deze begrotingen opgesteld gaan worden.
De opbouw van de uitkering 2025 uit het gemeentefonds voor Nissewaard ziet er als volgt uit.
Bedragen x € 1.000 | |
|---|---|
Algemene uitkering | 195.377 |
Integratie- en Decentralisatie-uitkering (excl. Sociaal Domein) | 7.225 |
Integratie-uitkering Sociaal Domein | 25.241 |
Suppletie-uitkering | 4.413 |
Voorschot BCF | 2.686 |
Totaal | 234.942 |
Binnen het gemeentefonds is de algemene uitkering het grootste component. De algemene uitkering bedraagt €195.376.958,79 in 2025. Eerder dit jaar is afgesproken om de nieuwe financieringssystematiek eerder toe te passen, namelijk vanaf 2024. Dit houdt in dat, vanaf 2024, het accres gekoppeld is aan het BBP. Hierdoor vervalt het eerder trap-op-trap-af systeem. Dit is eerder dan verwacht, eerder werd aangegeven dat dit pas vanaf 2026 zou ingaan. Met de nieuwe financieringssystematiek valt het accres voor 2025 lager uit dan eerder verwacht, vanuit het rijk is besloten om dit nadeel deels te dekken.
Het Gemeentefonds bestaat, naast de Algemene Uitkering, ook uit Integratie-, Decentralisatie- en Suppletie-uitkeringen. Voor 2025 bestaan de integratie-uitkeringen voor het Sociaal domein uit 25.241.418. Deze bestaan uit de volgende integratie-uitkeringen: Beschermd wonen en Participatie. De overige integratie en decentralisatie-uitkeringen komen neer op 7,2 miljoen.
Naast de integratie- en decentralisatie-uitkeringen hebben we ook te maken met een suppletie-uitkering. In de suppletie-uitkering zit het ingroeipad als gevolg van het invoeren van het nieuwe verdeelmodel verwerkt. De Suppletie-uitkering 2025 bedraagt 4,4 miljoen.
Vanwege de onderschrijding van het BTW compensatiefonds van de afgelopen jaren, mogen gemeenten een voorschot nemen op de uitkering hiervan. Deze voorschot mag maximaal 12 uitkeringspunten zijn. Nissewaard heeft besloten om 75% hiervan te reserveren op een stelpost, dit komt neer op 2,6 miljoen euro voor 2025.
Overige ontwikkelingen
WMO
De Wet maatschappelijke ontwikkeling (Wmo) vereist samenwerking tussen Rijk en gemeenten om een balans te vinden tussen ambities, verantwoordelijkheden en middelen. Er wordt gewerkt aan een nieuwe financieringsstructuur voor de Wmo, mogelijk via aparte fondsen, maar het is nog niet duidelijk wanneer deze wijziging precies ingaat. Deze aanpak moet in de toekomst zorgen voor betere beheersbaarheid van Wmo-uitgaven.
SPUK
De afgelopen jaren zijn het aantal specifieke uitkeringen en de bijbehorende uitgaven sterk gestegen, wat ongewenst is gezien de voorkeur voor onbenoembare middelen aan gemeenten. Dit brengt hoge verantwoordings- en controlelasten met zich mee. Rijk, VNG en IPO streven naar beperking van specifieke uitkeringen en vermindering van verantwoordingslasten. Er wordt gewerkt aan een plan om het aantal specifieke uitkeringen te verminderen en bestaande uitkeringen te evalueren voor mogelijke opname in het gemeentefonds en provinciefonds.